Welke vraag wil jij voorleggen aan beleidsmakers die het advies van virologen volgen?

Er worden in deze coronatijd veel maatregelen opgelegd aan de bevolking op advies van virologen. Dat niet iedereen het ermee eens is mag inmiddels duidelijk blijken. Waar loopt het mis? Het is uiteraard verstandig om als beleidsmaker het advies van experten te vragen. Het is eigen aan experten om zich te focussen op hun vakgebied en daarin een specialist te worden op een klein onderdeel van dat gebied. Niets mis met experten. Er is wel iets mis wanneer niemand meer het overzicht houdt van het volledige blikveld. Om dat overzicht te krijgen dien je niet één type expert aan tafel te hebben maar een expert voor elk aspect van het leven. Beleidsmakers dienen ‘overzicht-specialisten’ te raadplegen, zij die deskundig zijn in het meer dan drie ballen in de lucht houden. Je kunt het bv. virologen niet kwalijk nemen dat zij in virus-hokjes denken, dat zij zich richten op deelaspecten van deelaspecten. Hun inzicht is meer dan waardewol … binnen het geheel. Voor een zicht op dat geheel heb je een andere bril nodig. Op z’n minst dien je systemisch te kijken en alle elementen van het systeem te kennen. Het volstaat niet om drie of vier elementen er uit te halen.
De maatregelen die nu worden opgelegd aan de bevolking zijn op één manier nuttig om verspreiding van het virus te voorkomen. Het zijn echter maatregelen die voorkomen uit een tunnel-visie, die van één soort specialist. De schade die ze aanrichten aan de andere kant van het systeem zien ze niet. Ze focussen enkel op het ‘beestje’, niet op het ganse systeem. In dat systeem zitten ook mensen, mensen die soms rationeel, soms irrationeel handelen, soms emotioneel, soms paniekerig. In het systeem zitten alle elementen van het leven van mensen: hun behoefte aan veiligheid, aan geborgenheid, aan inkomen, maar ook aan inzicht hebben alvorens iets opgelegd te krijgen, aan participeren, enz. We leven niet meer in tijd waar iets kan worden opgelegd van bovenaf en er van burgers worden verwacht dat ze slaafs de orders zullen volgen. “Wij willen het wél geweten hebben. Wij willen het wél weten!”
Indien burgers het niet begrijpen is er niets mis met de burgers maar met zij die de maatregelen opleggen en niet kunnen communiceren.
Het helpt wanneer de burgers dan laten horen wat ze willen weten en van welke specialisten. Daarvoor is het niet nodig te demonstreren en je frustratie te uiten. Het werkt efficiënter om vragen te stellen aan de beleidsmakers. Stel je vraag, leg die samen met anderen, verzamel vragen, geef die door aan je vertegenwoordiger in de klassenraad, in de schoolraad, in de patiëntenraad, in het parlement. De vertegenwoordigers dienen hun taak te vervullen: de vragen van betrokkenen verzamelen en op tafel leggen bij de beleidsmakers.
Alles start met jouw vraag. Wat is jouw vraag?
Het zou ook knap zijn indien specialisten hun bijdrage zien binnen het geheel. Dat ze zien dat ze slechts één aspect benaderen en dan nog op één manier. Dat ze begrijpen dat ze collega’s uit vele andere gebieden aan tafel moeten hebben, zelfs om hun eigen kennis te verdiepen. Niet alleen burgers dienen te leren hun vragen te stellen vanuit een zorg voor het systeem. Van experten mag worden verwacht dat ze dat ook leren..