Met welke vraag herstel jij je focus?

Het is heel gewoon dat je de focus verliest. Je bent aan een taak bezig en wordt onderbroken. Soms door zaken die je niet kon voorzien, vaker echter door dingen die je zelf in de hand hebt. Zoals het signaal dat er een nieuw bericht is op je computer of je smartphone. Soms heb je een spannende opdracht of lees je een boeiende tekst en kan je je beter concentreren. Vaker ben je bezig met een activiteit die je niet fascineert en wordt je snel afgeleid. Misschien ben je een erg flegmatisch type en laat je je niet makkelijk uit je lood slaan. Wanneer je erg gevoelig bent voor prikkels valt focussen voor jou best moeilijker.
Het lastige van de onderbreking is dat het tijd en energie vraagt om terug op het focuspunt te komen. Er bestaat inmiddels een kleine bibliotheek aan boeken vol met praktische tips. Zij wijzen je de weg. Of is het toch niet jouw weg?
Wat eerst en vooral opvalt is dat ‘je focus verliezen’ als negatief wordt geïnterpreteerd. Dat mag niet, dat is niet verstandig, dat brengt alleen maar narigheid, dat betekent alleen maar oponthoud. Is dat zo? Weet je dat creatieve oplossingen worden gevonden wanneer je het zoeken loslaat?(1) Ken je dit uit eigen ervaring: wakker worden met een goed idee, een Aha! onder de douche? Het tegenovergestelde gebeurt ook. Sommigen die mediteren voelen de ‘plicht’ om in het hier-en-nu te blijven en zetten zichzelf onnodig onder druk. Resultaat: een strijd tegen de afdwalingen. Is dat verstandig?
Naast het creëren van een context die je helpt om minder af te dwalen (de vele tips en adviezen die je krijgt), bestaat er een positieve manier om met het afdwalen om te gaan. Die vertrekt van een constructieve houding: wat gebeurt is heel gewoon én het kan je iets leren; lief zijn voor jezelf werkt altijd beter; tegen de stroom ingaan geeft nooit een goede oplossing.
Hoe kom je met de stroom mee terug bij je focus? Welk element van je ‘zelf’ wil op dat moment de aandacht? Hoe kan je dit even aandacht geven en je er toch niet aan overgeven?
Je ‘zelf’ is niet een persoon die het commando heeft en op bepaalde momenten het bevel lijkt kwijt te zijn. Het is niet een ‘mannetje’ afgesloten door je ik-wand, niet je (sociale) ‘identiteit’.(2) Je ‘zelf’ is een dynamisch open systeem, een verhaal met vele actoren. (3) Je kunt verschillende elementen van je ‘zelf’ onderscheiden. De zelf-elementen zijn niet de ‘sociale rollen’, die zijn immers aangeleerd, gebonden aan sociale normen en zijn vaak heel formeel (‘vrouw’ of ‘man’, ’vader’ of ’moeder’, ‘dochter’ of ‘zoon’, ‘medewerker’, ‘leidinggevende’, enz.). Zelf-elementen ondersteunen de sociale rollen.
Wanneer je je weer eens laat afleiden betekent dit dat een van de zelf-elementen ongewenst op de voorgrond sprong. Dat gebeurt omdat een bepaalde behoefte even de aandacht wil opeisen.(4) Vaak versta je op dat ogenblik de eis niet en ervaar je dat zelf-element louter als vervelend. Zoals een kind dat blijft zeuren en je vervelend vindt en waar je nu geen aandacht aan wilt geven. ‘Nu niet.”
Je komt makkelijker terug op het focuspunt door het ‘storend zelf-element’ even aandacht te geven, even te waarderen dat het er is (ook al vind je het niet zo’n fijn kenmerk van jou) en aan te geven wanneer je er wel naar zal luisteren.
Alle zelf-elementen hebben recht op aandacht. Het is gezonder dat je elk van hen hun tijd en aandacht gunt. Dan vertonen ze minder ‘storend gedrag’ op ongewenste momenten. Jij mag er zijn in al jouw verscheidenheid! Zelfs al tonen zelf-elementen soms tegenstrijdige meningen en gedragingen.
Je kunt het zelf-element dat bezig was zich te focussen terug op de voorgrond krijgen, door het een eenvoudige vraag te stellen, bv. “Waar was jij mee bezig?”

Welke zelf-elementen leven er in jou? Welk element trekt vaak aan je mouw? Hoe kan je lief zijn voor een zelf-element waar je niet fier op bent?
Welke vraag zou jij aan ‘jezelf’ kunnen stellen telkens je aandacht afdwaalt?

(1) Lees meer over het verschil tussen ‘zoeken’ en ‘vinden’ in het gratis boek Pathfinder – Samen de juiste weg vinden → Boeken
(2) Lees meer in: Hoe beleef jij je ‘ik-wand’? → Korte teksten
(3) Lees meer in: Ontmoetingen met je ‘zelf’ – Wat kunstenaars je aanbieden → Korte teksten
(4) Lees meer in hoofdstuk ‘Behoeften verscholen onder je gevoelens’ in het gratis boek: De Blauwe Rivier oversteken – Hoe ontwikkel ik een probleem tot een duurzame oplossin. → Boeken