De rubriek ‘Acht vragen’ biedt je een Vragenkompas rond een algemeen geformuleerde werkvraag. Het is een voorbeeld welke eerste vragen mogelijk zijn. Herken je de werkvraag? Wat is jouw werkvraag? Deze rubriek geeft dus geen oplossingen of tips hoe jij het moet aanpakken. De tekst ‘Ter inspiratie’ die volgt biedt je enkele korte inspirerende gedachten aan.
Hoe verwelkom ik het onverachte?
Andere vragen van lezers:
Hoe leef ik met minder angsten?
Hoe sla ik een totaal andere weg in?
Hoe bereid ik me voor op wat ik niet kan voorzien?
Hoe bereid ik een fundamentele transitie voor?

Het Vragenkompas is contextueel, d.w.z. dat bij alle vragen die je kunt stellen de vraag er bovenop luidt: Hoe beïnvloedt de context deze vraag en het antwoord?
Klik op de afbeedling om ze te vergroten of te downloaden.
Ter inspiratie
Je voorbereiden op wat je niet kunt voorzien?
Sommige gebeurtenissen, ziektes of ongelukken kan je echt niet voorzien. Af en toe sta je plots op een kruispunt met teveel wegen om uit te kiezen. Het zijn zaken waar je je niet op kunt voorbereiden. Althans dat is de eerste gedachte. Bepaalde ongevallen kan je wel voorkomen door de juiste veiligheidsmaatregelen te nemen en het juiste rij- of werkgedrag in acht te nemen. Een alternatieve houding bestaat er in dat je je voorbereid om verrast te worden, “Be prepared to be surprised”. In ieder leven verschijnen niet te voorziene gebeurtenissen. Het is een realistische houding om te stellen dat dit ook in jouw leven het geval zal zijn (mocht het nog niet zijn voorgevallen). “Ik had het helemaal niet zien aankomen.” hoeft niet tot een angst-houding te leiden waarbij je voortdurend rondloopt met een bang hartje. Een positieve pro-actieve aanpak is een levenshouding waarin er plaats is voor het ‘onmogelijke’. Misschien kunnen de vier volgende ideeën je er toe verleiden.
Een Open Space Levenshouding
De spelregels van Open Space Technology (OST) kan je toepassen op iedere situatie, niet enkel in een formeel georganiseerd OS-event. (1) Je kunt leren leven met de houding dat gans je leven één grote Open Space is. Dan leer je de vier principes en de Wet van de twee voeten en je leest over de lessen die mensen uit een OS-ervaring haalden en past dit alles toe in je dagelijks leven. Zo ontwikkel je een Open Space Levenshouding. (2) In de tekst Open Space Lifestyle krijg je daarover nuttige ideeën:
• Geef je eigen leervragen prioriteit: Wat is de vraag die er nu echt toe doet? Waar geef ik mijn energie aan? • Het eerste principe wordt: Wie ik op dit moment ontmoet is de juiste persoon om tegen te komen. • Het tweede principe: Ik begin nu met wat ik zinvol vind. • Het derde principe: Ik stop ermee wanneer het genoeg is voor mij. • Het vierde principe: Wat gebeurt, is datgene wat nu gebeurt. Wanneer iets onverwachts mij overvalt, gebeurt dit nu, punt. Wat gebeurt is het enige dat kon gebeuren.
• De ‘Wet van de twee voeten’ volgen wordt: In een situatie waar ik me niet goed voel, stap ik op en volg ik mijn voeten in de richting van een meer productieve plek voor mij.
• ’Bereid je voor om verrast te worden’ leert je om open te staan voor het onmogelijke. Het ‘wonder’ is er, ik dien me er alleen voor open stellen en te leren scherper te kijken. Je kunt ver-wonder-ing oefenen. Waar het om draait is volledig ‘aanwezig zijn’ op de plek waar je nu bent. Een onverwacht voorval is vaak een onderbreking van de gedachtenstroom die weg voert van het nu. Je was weer even niet aan het opletten, weer even niet aandachtzaam (mindful).
• Enkele lessen van mensen met OS-ervaring: Leren doe je door antwoorden te vinden die je nu niet kent, niet door de gekende oplossingen te herhalen. … Stop met luisteren, lezen en noteren, doe iets. … Leer van iedereen. … Ga creatief tewerk en zet meerdere beeldende talen in. … Één van de vruchtbaarste manieren om te leren is spelen. … Geef om te krijgen.
Je ‘eigen kracht’ versterken
‘Eigen kracht’ betekent dat je je zelfzorg vergroot; dat je duidelijk zicht krijgt op je eigen problemen en begrenzingen; dat je niet ongevraagd in de bres springt voor de problemen van anderen; dat je de regie van je leven in eigen handen neemt; dat je zorg draagt voor een ‘dragend netwerk’. Dit wil niet zeggen dat je alles op je eentje moet aankunnen. Het getuigt van ‘eigen kracht’ om de juiste personen aan te spreken en de gepaste hulpvraag te stellen. (3)
Overvallen worden is niet zelden het gevolg van het onderschatten of het overschatten van jezelf, van wat je aankunt, van wat je lichaam aankan.

Doen door niet-doen.
Wanneer je steeds alles wil weten, voorzien of organiseren geraak je gevangen in jezelf. Het taoïsme leert je mee stroom te zijn, niet je passief te laten meevoeren of een stroom te volgen. Je leert actief niet-doen (wu wei). (4) Alles start bij het respect voor de dynamiek van ‘leven’, de dynamiek die orde én chaos, opbouwen én afbreken bij elkaar oproepen en elkaar doen verschijnen. Je leert om je vlot in te voegen in de dynamiek van vallen en opstaan, fouten maken en successen boeken, innig verdriet voelen en intense vreugde kennen. Zo leer je je voor te bereiden op het onbekende en je open stellen voor het onverwachte. Leer deel te zijn van het onverwachte door zelf minder gevangen te zitten in geketende gedragspatronen. Geef jezelf jouw tijd en jouw ruimte én laat alle mensen en fenomenen hun tijd en hun ruimte. Het advies is: hou het zo eenvoudig mogelijk, de werkelijkheid is al complex genoeg. Je organiseert niet wat niet moet worden georganiseerd. Je leidt niet wat niet moet worden geleid. Je stuurt niet wat niet moet worden gestuurd. Mensen zijn zelfsturende wezens dus die hoef je niet te sturen. Wel dien je een context te creëren zodat ze hun zelf-organisatie samen kunnen organiseren. Voor jezelf betekent dit: leef in die context die jouw zelf-organisatie alle ruimte laat.
Meer ‘pad-vindend’ door het leven
Een pad-vindend persoon is iemand die verwonderd rondkijkt. (5)
Wie zoekt, die vindt wat hij zoekt.
Wie vindt, die vindt wat zoekers niet kunnen vinden … of niets, misschien het ‘niets’.
Een pad-vindende levensstijl richt zich op de kracht van het vinden en minder op die van het zoeken. Een pad-vindend persoon merkt dat zij op ieder moment de keuze heeft in 360 richtingen om haar volgende stap te zetten. Kruispunten zijn voor haar gewoon. Voor haar betekent ‘leven’ bewegen van het ene kruispunt naar het andere, van de ene keuze naar de andere. ‘Leven’ is een dynamisch netwerk van kruispunten. Een pad-vindend mens geniet van het observeren waar zij is beland en welke mogelijkheden zij hier krijgt. Zelfs wanneer zij zich helemaal omdraait en terug gaat van waar zij is gekomen, beleeft zij dit niet als ‘teruglopen’. Het is een nieuw pad, waarop nieuwe uitdagingen wachten.

(1) Lees meer in: Open Space – Een unieke leerervaring
(2) Lees meer in: Open Space Lifestyle
(3) In het gratis boek De Blauwe Rivier oversteken lees je op blz. 213 de ‘Tien vaardigheden om in je ‘eigen kracht’ te komen.
(4) Lees meer in: Wu-wei – Bereik meer met actief niet-doen
(5) Lees meer in het gratis boek: Pathfinder – Hoe samen de juiste weg vinden